Niniejsza monografia stanowi kompleksowe opracowanie rządów biskupa Marcina Szyszkowskiego w diecezji krakowskiej, jego działalności duszpasterskiej i administracyjnej, politycznej – jako senatora – oraz fundacyjnej, na którą złożyła się aktywność na polu budownictwa sakralnego i rezydencjonalnego. Zasadnicza część książki, podzielona na części odpowiadające poszczególnym formom działalności hierarchy: kościelnej (Biskup), politycznej (Senator) i fundacyjnej (Fundator), poprzedzona została obszernym rozdziałem wprowadzającym, dotyczącym życia i działalności Szyszkowskiego przed objęciem godności biskupa krakowskiego. W umieszczonym na końcu aneksie znalazło się m.in. itinerarium, które pozwala prześledzić kierunki poruszania się Szyszkowskiego po terytorium diecezji krakowskiej.
(opis wydawcy)
Spis treści:
Wstęp /9
Biografia jako gatunek pisarstwa historycznego /9
Stan badań nad biografiami biskupów polskich XVI-XVIII w. /13
Stan badań nad biografią biskupa Marcina Szyszkowskiego /16
Struktura pracy /22
Podstawa źródłowa /24
DROGA DO BISKUPSTWA KRAKOWSKIEGO /27
Pochodzenie i rodzina /27
Edukacja /46
Pierwsze godności i beneficja /69
- Archidiakon zawichojski /71
- Kanonik krakowski /77
- Prepozyt iłżecki /80
- Kustosz sandomierski /83
- Kanonik warmiński /84
Kanclerz /84
Biskup łucki /93
Biskup płocki /109
Nominacja na biskupstwo krakowskie /130
BISKUP /139
Administracja diecezji /139
- Struktura terytorialna diecezji /139
- Rekatolizacja dekanatów śląskich /143
- Inkorporacja i znoszenie kościołów parafialnych /145
- Nowe miejsca kultu /147
Dwór (kuria), kancelaria, konsystorz /156
- Dwór (kuria) /156
- Kancelaria /168
- Konsystorz /187
Relacje z duchowieństwem /190
- Biskup pomocniczy zw. sufraganem /190
- Kanonicy katedralni i kolegiaccy /192
- Dziekani okręgowi /201
- Duchowieństwo parafialne – proboszczowie i wikariusze /203
Stosunki z zakonami /208
- Parafie zakonne /211
- Klasztory w diecezji krakowskiej /213
- Nowe fundacje klasztorne /216
- Realizacja prerogatyw biskupa w odniesieniu do klasztorów żeńskich /240
Działalność reformistyczna /243
- Indeks ksiąg zakazanych (1617 r.) /243
- Wizytacja diecezji (1617-1618) /255
- Synod diecezjalny (1621 r.) /267
- Relacja ad limina apostolarum (1625 r.) /274
Działalność duszpasterska /280
- Bractwa religijne /280
- Kult świętych /284
- Nabożeństwa okolicznościowe /298
Szpitale /319
Szkolnictwo /324
Uniwersytet Krakowski /340
- Spór Uniwersytetu Krakowskiego z zakonem jezuitów o tzw. prawo nauczania /342
- Biskup-kanclerz wobec sporu o tzw. prawo nauczania /349
SENATOR /363
Początki zaangażowania politycznego /363
Poselstwo do Pragi i Grazu (1605 r.) /366
Rokosz sandomierski /378
Działalność sejmikowa i sejmowa /380
- Działalność sejmikowa /382
- Działalność sejmowa /384
Poglądy na politykę wewnętrzną państwa /389
- Wolności szlacheckie a władza królewska /389
- Wojsko i konfederaci /392
Poglądy na politykę zagraniczną państwa /397
- Stosunki z Moskwą /397
- Stosunki ze Szwecją /404
- Stosunki z Turcją i Tatarami /415
- Stosunki z państwami Habsburgów /425
Relacje ze Stolicą Apostolską /432
- Biskup i nuncjusz /432
- Biskup jako realizator celów Stolicy Apostolskiej /445
Krąg przyjaciół i korespondentów politycznych /457
Opiekun ordynacji ostrogskiej /475
FUNDATOR /483
Fundacje sakralne /483
- Arcybractwo Męki Pańskiej /485
- Kaplica Arcybractwa Męki Pańskiej /498
- Fundacje w obrębie katedry krakowskiej /503
- Kościół parafialny z Iłży /528
- Kościół św. Karola Boromeusza na Karczówce /537
- Fundacje w obrębie kolegiaty w Kielcach /545
- Fundacje w obrębie kościoła parafialnego w Bodzentynie /546
Fundacje rezydencjonalne /548
- Dwór/pałac w Krakowie /549
- Zamek w Iłży /555
- Zamek w Lipowcu /565
- Dwór w Bodzentynie /567
- Dwór w Kielcach /571
Fundacje pro domo et nomine suo /574
- Kaplica Szyszkowskich przy kościele parafialnym w Iłży /574
- Nagrobek w katedrze krakowskiej /582
- Zamek w Spytkowicach /585
KRES ŻYCIA /589
Zakończenie /595
Aneks. Itinerarium Marcina Szyszkowskiego jako biskupa krakowskiego /599
Wykaz skrótów /655
Spis tabel i wykresów /659
Bibliografia /661
Streszczenie /715
Summary /717
Indeks osobowy /719
Indeks geograficzny /749