Bitwę pod Gniewem nazywa się bitwą Wazów, albowiem walczyli ze sobą stryj i bratanek, ale przecież była to bitwa trzech Wazów, w obozie polskim znajdował się przecież także królewicz Władysław. Zygmunt zaś, dowodząc operacją, musiał stawić czoło nie tylko Gustawowi Adolfowi, ale także swojemu synowi, który domagał się, by powierzono mu dowództwo nad armią. Konflikt starego króla z synem zwykle oceniany jest niekorzystnie dla Zygmunta. Tak, jakby panowanie Władysława IV nie zakończyło się serią katastrof. Tak, jakby owe katastrofy nie były wynikiem błędnej polityki króla, a niezawinionym przez nikogo kataklizmem. Takie formaty dominują w opisach zdarzeń z pierwszej płowy XVII wieku i mowy nie ma, żebyśmy się spod ich wpływu wyzwolili. Próbujmy jednak. Po to między innymi napisałem tę książkę.